Το κύμινο είναι η κοινή ονομασία του φυτού Κούμινον το κύμινον ή Κύμινον το ήμερον (Cuminum cyminum). Είναι επίσης γνωστό και ως λευκό κύμινο, αρτυσία ή αρτυσιά, καμούν, κιούμελ και ως τζίρα, ή τζήρα (jeera). Είναι ένα ανθοφόρο φυτό της οικογένειας των σελινοειδών (Apiaceae), ιθαγενές από την ανατολική Μεσόγειο μέχρι την Ινδία, ενώ πλέον καλλιεργείται στην Κίνα και το Μεξικό. Οι σπόροι του (ο καθένας περιέχεται μέσα σε έναν καρπό, ο οποίος ξηραίνεται), χρησιμοποιούνται για να δώσουν άρωμα στις κουζίνες πολλών διαφορετικών πολιτισμών, κυκλοφορούν δε, τόσο ολόκληροι όσο και αλεσμένοι. Επιπροσθέτως, το κύμινο χρησιμοποιείται και ως φαρμακευτικό φυτό, ως χωνευτικό, καθώς επίσης και για τη θεραπεία της αναιμίας και του κοινού κρυολογήματος.
Οι σπόροι κύμινου, χρησιμοποιούνται ως καρύκευμα για τη χαρακτηριστική τους γεύση και άρωμα. Είναι παγκοσμίως δημοφιλή και αποτελεί βασικό άρτυμα σε πολλές κουζίνες, ιδιαίτερα στις κουζίνες της Νότιας Ασίας, της Βόρειας Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής. Το κύμινο μπορεί να βρεθεί σε ορισμένα τυριά, όπως το τυρί Leyden και σε ορισμένα παραδοσιακά ψωμιά από τη Γαλλία. Συνήθως, χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή Βραζιλιάνικη κουζίνα. Το κύμινο μπορεί να είναι ένα συστατικό σε σκόνη τσίλι (συχνά Τεξ-Μεξ ή Μεξικάνικου τύπου) και βρίσκεται σε μείγματα ατσιότε (achiote – Bixa orellana), αντόμπος (adobos), σοφρίτο,γκαράμ μασάλα, σκόνη κάρι και μπαχαράτ. Στη Μιανμάρ, το κύμινο είναι γνωστό ως “ζi γιαρ” και χρησιμοποιείται ως καρύκευμα.
Το κύμινο μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε τριμμένο είτε ολόκληροι οι σπόροι. Βοηθά στο να προστεθεί μια γήινη και μια ζεστή αίσθηση στο φαγητό, καθιστώντας το βασικό σε ορισμένα βραστά και σούπες καθώς και σε καρυκευμένες σάλτσες όπως το τσίλι. Επίσης, χρησιμοποιείται ως συστατικό σε μερικά τουρσιά και γλυκά.
Στα Σανσκριτικά, το κύμινο είναι γνωστό ως Jira “αυτό που βοηθά την πέψη”. Στο σύστημα Αγιουρβέδα, αποξηραμένοι σπόροι κύμινου χρησιμοποιούνται για ιατρικούς σκοπούς. Αυτοί οι σπόροι κονιορτοποιούνται και χρησιμοποιούνται σε διάφορες μορφές, όπως kashaya (αφέψημα), arishta (αφέψημα, το οποίο έχει υποστεί ζύμωση), βάτι (δισκίο / χάπια) και επεξεργασμένα με ghee Χρησιμοποιείται εσωτερικά και μερικές φορές και για εξωτερικές εφαρμογές, επίσης. Ενισχύει την όρεξη, την αντίληψη της γεύσης, την πέψη, την όραση, τη δύναμη και τη γαλουχία. Χρησιμοποιείται για την θεραπεία του πυρετού, την απώλεια της όρεξης, τη διάρροια, τον εμετό, το φούσκωμα στη κοιλία, τα οιδήματα και τις επιλόχειες διαταραχές.
Στη νότια Ινδία, δημοφιλή ποτά όπως στην Κεράλα και στην Ταμίλ Ναντού, ονομάζονται “νερό jira” και γίνονται με το βρασμό σπόρων κύμινου. Πιστεύεται, ότι το κύμινο είναι ευεργετικό για τις καρδιακές παθήσεις, τα οιδήματα, τα άτομα με έλλειψη γεύσης (tastelessness), τον εμετό, την κακή πέψη και το χρόνιο πυρετό.
Οι Ahmad Reza Gohari και Soodabeh Saeidnia έχουν εξετάσει την φυτοχημεία (phytochemistry) των σπόρων του Κούμινον το κύμινον (Cuminum cyminum) και τα πρότυπά του. Έχουν αναφέρει πολλές φαρμακολογικές επιδράσεις όπως αντι-διαβητικές, ανοσολογικές, αντι-επιληπτικές, αντι-καρκινικές (anti-tumour) και αντιμικροβιακές δραστηριότητες. Μια μελέτη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Mysore της Ινδίας αναφέρουν τις πιθανές αντι-διαβητικές ιδιότητες του κύμινου.